Neuroloog: medicijnen tegen alzheimer luiden nieuw tijdperk in

AMSTERDAM (ANP) - Alzheimer was vroeger een ziekte waar niets tegen te doen was. Maandag worden echter de resultaten van het tweede nieuwe medicijn tegen alzheimer bekendgemaakt en dat lijkt een nieuw tijdperk in te luiden, stelt neuroloog Niels Prins, directeur van het Brain Research Center. Meer wetenschappers zijn het eens dat de medicijnen hoopvol stemmen.

"Het wordt mogelijk om de ziekte tegen te gaan en dat is nog nooit eerder voorgekomen bij alzheimer", zegt Prins. Deze twee medicijnen moeten allebei worden toegediend via een infuus. Ze zijn duur, de bijwerkingen kunnen vrij ernstig zijn en een infuus is redelijk ingrijpend, erkent Prins. Daarom heeft hij het over een 'nieuw tijdperk'. Hij rekent erop dat nu steeds meer medicijnen beschikbaar komen, ook bijvoorbeeld een alzheimerpil, met minder bijwerkingen.

Onder meer het Brain Research Center voert onderzoek naar de medicatie uit. Daarbij weten dokter en patiënt allebei niet of het medicijn dat ze krijgen of toedienen het echte is of een placebo. Wat precies uit het onderzoek zal blijken, weet Prins daarom ook niet. Wel lichtte een persbericht van farmaceutisch bedrijf Eli Lilly and Company in mei alvast toe dat bij 47 procent van de deelnemers die het medicijn Donanemab kregen na een jaar geen achteruitgang te zien was in de hersenen. Dit staat tegenover 29 procent van de deelnemers met een placebo en bij wie ook geen achteruitgang te zien was na een jaar.

Kritiek

Op de alzheimermedicijnen komt ook veel kritiek. Bij het middel Lecanemab stelden experts in de Volkskrant dat het onduidelijk is of een patiënt echt verschil merkt. Ook in NRC schreven neurologen afgelopen vrijdag dat de medicijnen geen wondermiddel zijn. "Ondanks deze opgeschoonde hersenen woekert de ziekte voort en belanden patiënten in het verpleeghuis", schreven ze op de opiniepagina.

Prins erkent dat patiënten en hun naasten het verschil niet zullen merken. "De medicijnen remmen de achteruitgang, ze gaan niet ineens beter dingen onthouden", legt hij uit. Hij wijst naar het verschil tussen de behandelde groep en de onbehandelde groep: "De onbehandelde groep gaat sneller achteruit." Die 47 procent is volgens hem ook heel waardevol. "Als we dat in jaren uitdrukken, dan krijg je daar mogelijk jaren langer gezondheid voor terug."

Congres

Het internationale Alzheimercongres AAIC vindt deze week plaats in Amsterdam. Meestal is dit congres in de Verenigde Staten. Daar zal het gaan over dit medicijn en ook over andere onderzoeken naar alzheimer.

Overigens moet de Europese toezichthouder EMA zich nog buigen over de vraag of alzheimermedicijnen zoals Lecanemab en Donanemab toegestaan worden op de Europese markt.