VN onderzoekt rol Nederlandse overheid in PFAS-zaak Chemours

GENÈVE (ANP) - De Verenigde Naties onderzoeken de rol van de Nederlandse overheid in het PFAS-schandaal rond de chemische fabriek Chemours. VN-rapporteur Marcos Orellana, die gaat over giftige stoffen en mensenrechten, heeft Nederland per brief om opheldering gevraagd over het transport van afvalwater uit de fabriek in Dordrecht naar de Chemours-vestiging in het Amerikaanse Fayetteville (North Carolina). Daar zouden mensenrechten worden geschonden van omwonenden van het bedrijf, omdat hun gezondheid in gevaar wordt gebracht.

De omgeving van de Amerikaanse Chemours-vestiging en dan met name het water in de nabijgelegen rivier is in de afgelopen tientallen jaren vervuild geraakt met PFAS, een verzamelnaam voor duizenden chemische stoffen. Sommige daarvan breken nauwelijks af, hopen zich op in het menselijk lichaam en zijn schadelijk voor zowel de gezondheid als het milieu. Ze staan bekend als 'forever chemicals' (eeuwige chemische stoffen).

Chemours had van de Amerikaanse autoriteiten toestemming om afvalwater uit Dordrecht te verschepen naar Fayetteville, waar een middel dat in het productieproces wordt gebruikt (HFPO-DA, via GenX) uit het water wordt gefilterd en dan voor hergebruik teruggaat naar Dordrecht. Recentelijk is dat transport na protest van omwonenden stilgelegd. Chemours zegt het "waardevolle" afvalwater voorlopig op te slaan in Dordrecht tot de transporten hervat kunnen worden.

1,8 miljoen kilo afval

Volgens de Engelse krant The Guardian zou komend jaar 1,8 miljoen kilo afval van de Nederlandse naar de Amerikaanse fabriek van Chemours gaan. Het agentschap dat in de VS gaat over de bescherming van de volksgezondheid en het milieu (EPA) had daar in eerste instantie een vergunning voor gegeven, maar trok die later weer in na protesten uit de buurt.

VN-rapporteur Orellana heeft zowel de Nederlandse als de Amerikaanse overheid en de Chemours-directie eind september per brief om opheldering gevraagd. Zo wil hij weten wat wordt gedaan om mens en milieu te beschermen tegen de gevaren van PFAS. Nederland heeft vorige week een reactie gestuurd, die de VN publiceerden. Daarin staat onder meer dat transport van PFAS-afval alleen wordt toegestaan als aan alle richtlijnen en veiligheidseisen wordt voldaan.

Vervuiling omgeving

De omgeving rond de Chemours-fabriek in Dordrecht is in de afgelopen decennia ook vervuild geraakt met PFAS. Het leidde al tot diverse rechtszaken. Chemours zegt er alles aan te doen om de lozingen tot een minimum te beperken.