Leuke verhalen en doorbraken in de geschiedenis van de geneeskunde

Duik in de intrigerende geschiedenis van de geneeskunde, waar bizarre handelingen uit het verleden en moderne medische doorbraken ons laten zien hoe ver we zijn gekomen en hoeveel we nog kunnen leren. Van het gebruik van lintwormen om gewicht te verliezen tot de onverwachte ontdekking van Viagra, dit artikel verkent enkele fascinerende ontwikkelingen die onze kijk op gezondheid en geneeskunde hebben gevormd. Kom meer te weten over de genezende kracht van het hooggebergte klimaat voor tuberculosepatiënten, de oorsprong van de kapperspaal en de impact van muziektherapie op onze gezondheid.

Lintworm om gewicht te verliezen

Aan het begin van de twintigste eeuw infecteerden mensen zichzelf met lintwormen om gewicht te verliezen. Er waren zelfs pilletjes te koop met daarin het eitje van een lintworm ( dit is echter nooit bewezen). Het idee was dat de parasiet mee zou eten van het voedsel dat de mensen aten en dat de calorieën zo gedeeld worden met de worm. Het probleem met lintwormen is dat deze buikpijn, hoofdpijn, misselijkheid, diarree, constipatie, opzwelling en vitaminetekort met zich meebrengen. Dit zouden 'positieve effecten' zijn voor het afvallen. Maar ze kunnen ook meningitis, epilepsie en dementie veroorzaken.

Tuberculose

In de 19e eeuw trokken mensen uit het zware bestaan van Davos weg, vaak eindigend als zieke huurlingen in Europese legers met tuberculose. Terugkerend naar huis, verwachtten ze daar te sterven, maar tot hun verbazing knapten ze juist op. Dit leidde tot de ontdekking van de genezende kracht van het hooggebergteklimaat van Davos voor tuberculosepatiënten, bijvoorbeeld bij het Nederlands Astma Centrum Davos: de hooggebergtekliniek voor patiënten met astma om letterlijk op adem te komen.

Kapperspaal

De oorsprong van de rood en wit gekleurde kapperspaal is geassocieerd met het aderlaten dat vaak door barbiers werd uitgevoerd, en de paal is historisch een representatie van bloederig verband dat na het aderlaten gewassen werd en te drogen werd gehangen, waarbij het door de wind in elkaar verstrengeld raakte. Tijdens de middeleeuwen konden barbiers ook chirurgijnstaken uitvoeren, waaronder aderlaten en het trekken van tanden.

Lees hier het volledige gezondheidsverleden van de kapperspaal.

De kracht van lachen

Lachen is niet alleen goed voor de ziel, het heeft ook aantoonbare fysiologische voordelen voor het lichaam. Onderzoek heeft aangetoond dat lachen de productie van endorfines en andere feel-good chemicaliën in de hersenen stimuleert, wat kan helpen stress te verminderen en het immuunsysteem te versterken. Regelmatig lachen kan dus een positieve invloed hebben op zowel de mentale als de fysieke gezondheid.

Ignaz Semmelweis en handhygiëne

In de 19e eeuw, geconfronteerd met een verontrustend hoog sterftecijfer door kraamvrouwenkoorts in ziekenhuizen, observeerde de Hongaarse arts Ignaz Semmelweis dat dit vooral te wijten was aan de gebrekkige hygiëne van de geneesheren. Zijn oplossing was eenvoudig maar revolutionair: handen wassen. Ondanks dat zijn bevindingen de sterftecijfers aanzienlijk verminderden, ontmoette Semmelweis felle tegenstand van de medische gemeenschap. Artsen vonden het een belachelijk idee dat zij als genezers ziektekiemen konden overbrengen. Zijn ideeën werden dan ook pas na zijn dood in de late 19e eeuw breed geaccepteerd. Het concept van de "Semmelweis-reflex" blijft nog steeds relevant, waarbij nieuwe ideeën vaak worden afgewezen vanwege hun afwijking van gangbare ideeën.

De helende werking van muziek

Muziektherapie wordt steeds meer erkend als een effectieve aanvullende behandeling voor verschillende gezondheidsproblemen. Van het verminderen van angst en pijn bij kankerpatiënten tot het verbeteren van cognitieve functies bij mensen met dementie, de helende kracht van muziek is veelzijdig en krachtig. Door het luisteren naar of maken van muziek kunnen mensen hun emotionele welzijn verbeteren en zelfs fysieke symptomen verlichten.

Lees hier over muziek tijdens operaties: minder pijn, minder medicatie nodig en herstel gaat sneller.

Viagra

De ontdekking van Viagra, een van de meest bekende medicijnen voor erectiestoornissen, is te danken aan een onverwacht neveneffect tijdens klinische proeven. In de jaren 1990 waren wetenschappers van farmaceutisch bedrijf Pfizer bezig met het testen van een nieuw medicijn genaamd sildenafil citraat als behandeling voor hoge bloeddruk en angina pectoris. Tijdens de proeven ontdekten ze echter dat sildenafil citraat opvallende bijwerkingen had: het bevorderde de bloedtoevoer naar de penis, wat resulteerde in langdurige en stevige erecties. Dit onverwachte effect leidde tot de ontwikkeling van Viagra als een effectieve behandeling voor erectiestoornissen, en in 1998 werd het medicijn goedgekeurd door de Amerikaanse Food and Drug Administration (FDA). Sindsdien heeft Viagra wereldwijd miljoenen mannen geholpen om hun seksuele gezondheid te verbeteren.