Abortus

Een abortus is het voortijdig afbreken van een zwangerschap door medisch ingrijpen. Abortus betekent dan ook voortijdige geboorte of miskraam in medische terminologie.

Ongepland zwanger, wat nu?

Heb je onveilige sex gehad, of is het condoom geknapt? Als dat minder dan 3 dagen geleden is gebeurd, kun je je huisarts om de "morning-after-pil" (map) vragen. Ook bij de apotheek of de drogist kun je de morning-afterpil zonder recept kopen. De morning-afterpil beschermt echter niet voor 100%. Komt je menstruatie niet op ongeveer de normale tijd, doe dan voor de zekerheid toch een zwangerschapstest.

Als je minder dan 5 dagen eerder onveilige sex hebt gehad kan je huisarts je verwijzen voor het meteen plaatsen van een spiraaltje in je baarmoeder. Dat voorkomt het doorgaan van de zwangerschap en beschermt je bovendien tegen een nieuwe zwangerschap .

Als je al meer dan een week over tijd bent, doe dan een zwangerschapstest. Die kan je bij elke apotheek krijgen. Ben je zwanger, dan zijn er drie mogelijkheden.

Ondanks dat je zwangerschap ongepland is, kan deze weldegelijk gewenst zijn! Als dat zo is en je kunt de verantwoordelijkheid voor de zorg voor je kind aan, dan wordt je moeder.

Maar er kunnen omstandigheden zijn die voor jou de nood zo hoog maken, dat je de verantwoordelijkheid voor het krijgen van een kind niet kunt nemen. Je kunt dan overwegen het kind toch uit te dragen en het dan ter adoptie af te staan.

Een derde mogelijkheid is om een abortus te kiezen. Je kunt het beste heel zorgvuldig je plannen en je gevoelens nagaan, om pas dan de beslissing te nemen die je het beste lijkt. Alhoewel jijzelf de beslissing moet nemen, is het vaak prettig je probleem met iemand anders te bespreken. Je weet zelf het beste wie dat zou kunnen zijn.

Het lijkt niet eerlijk om gedwongen te worden te kiezen tussen twee negatieve oplossingen. Als het kan is het goed om je ouders, zussen of vriendinnen om raad te vragen, maar jijzelf moet beslissen wat er met jouw zwangerschap gebeurt. Niemand weet het beter dan jijzelf. Bedenk dat veel vrouwen voor abortus kiezen, juist omdát ze een goede moeder willen zijn. Vrouwen ervaren vaak een gevoel van opluchting als ze de beslissing eenmaal hebben genomen.

Kom je er zelf niet helemaal uit dan kun je een afspraak maken bij de huisarts, een abortuskliniek bij jou in de buurt of het Fiom (zie voor adressen: www.fiom.nl ) voor een gesprek. Zij kunnen je helpen een goed besluit te nemen.

Wat is abortus precies?

Bij een abortusingreep wordt de zwangerschap weggehaald. Als je nog maar een paar weken zwanger bent wordt dat gedaan d.m.v. een zuigcurettage. Het baarmoederslijmvlies met het daarin genestelde vruchtzakje wordt door een buisje dat met een slang aan een pomp is verbonden, weggezogen. Je zwangerschap is dan definitief afgebroken. Ben je niet verder zwanger dan 7 weken, gerekend vanaf de eerste dag van de laatste menstruatie, dan kun je ook kiezen voor de abortuspil (zie ook dit artikel over de abortuspil). Met behulp van twee verschillende soorten tabletten wordt dan een soort miskraam opgewekt. Als je zwangerschap verder gevorderd is dan 12 weken, wordt de ingreep ingewikkelder. Als je tot abortus besluit, is het dus verstandig zo vlug mogelijk te komen.

Is Abortus in Nederland toegestaan?

Sedert de op 1 mei 1981 (Staatsblad 257) aangenomen "Wet Afbreking Zwangerschap", is abortus, na in werking treden op 1 november 1984, toegestaan als die gedaan wordt door een arts in een kliniek of ziekenhuis in het bezit van een speciale vergunning van de Minister van Volksgezondheid. Tussen het eerste gesprek dat je met een arts over je ongewenste zwangerschap hebt gehad en de behandeling zelf, moeten 5 dagen liggen. (Wettelijke bedenktijd!)

En als ik nog geen 18 jaar ben?

Als je jonger bent dan 16 jaar, heb je de handtekening nodig van tenminste één van je ouders. Als je erg bang bent voor hun reactie of dat niet durft, dan kun je ook naar je huisarts. Als je niet wilt dat de huisarts er met anderen over praat moet je hem/haar dat duidelijk zeggen. Hij/zij is dan gebonden door het beroepsgeheim, en mag het zelfs niet aan je ouders vertellen. Als je dat ook niet wilt, kun je contact opnemen met een abortuskliniek. Die kan je dan verwijzen naar een speciale hulpverlener, die dan een of meerdere gesprekken met je zal hebben.

Doet een abortusingreep pijn?

Het juiste antwoord is ja - "maar". Het maar slaat op het vervelende gevoel dat iedereen ervaart. De meeste vrouwen zeggen dat de pijn met plaatselijke verdoving dragelijk is en maar kort duurt Het is echter moeilijk te voorspellen hoeveel pijn jij zult ervaren. Iedereen reageert n. l. anders op pijn en ook niet iedereen kan zich even goed ontspannen. De arts en verpleegkundige zullen je echter goed begeleiden. In de meeste klinieken kun je, als je van de behandeling liever niets wilt merken, een roesje (sedatie) krijgen. De klinieken waar dat kan, vermelden dat in hun folder. Als je daarna weer helder wordt, weet je vaak niets meer van de behandeling. Wel kun je dan toch een soort menstruatiepijn voelen. Een zetpil of een tabletje tegen die pijn biedt dan uitkomst.

Hoe lang duurt een abortusingreep?

De behandeling duurt zelden langer dan een minuut of 10. Over het algemeen moet je een uur vóór de behandeling in de kliniek aanwezig zijn. Eerst krijg je een gesprek waaruit moet blijken dat je er goed over hebt nagedacht, dat je uit vrije wil naar de kliniek bent gekomen, en dat de abortus voor jou noodzakelijk is. Alles wat er verder gaat gebeuren, word je uitgelegd. Daarna vindt er aanvullend onderzoek plaats, waarbij altijd een echo wordt gemaakt. Is de zwangerschap verder gevorderd dan 12 weken, dan duurt de behandeling ook wat langer. Soms krijg je ook een uur voordat de behandeling begint twee tabletjes die wat krampen veroorzaken en de baarmoedermond wat open maken. Pas daarna word je onder narcose gebracht om de zwangerschap af te breken.

Na de ingreep mag je meestal snel naar huis. Soms is het verstandiger nog 1 of 2 uur in de kliniek bij te komen en wat te drinken of te eten.

Wat kost een abortus?

Als je officieel in Nederland woont hoef je niets te betalen. De behandelkosten worden sedert 1985 betaald door de Algemene Wet Bijzondere Ziektekosten (AWBZ). Het meenemen van een uittreksel uit het bevolkingsregister, of je ziekenfondskaart is over het algemeen voldoende bewijs voor jouw recht op gratis behandeling.

Krijg ik lokale verdoving of algehele verdoving?

In alle klinieken wordt lokale verdoving toegepast. Dat gaat door middel van een paar injecties rond de baarmoedermond, die op zichzelf gevoelig kunnen zijn. In veel klinieken kan je om een"roesje" (sedatie) vragen. Dat is een rustgevend middel, meestal in combinatie met een sterk anti-pijnmiddel . Het effect daarvan is dat je vrijwel niets voelt en dat je je na de ingreep daarvan niets meer kan herinneren. Bij een paar klinieken is ook algehele anesthesie mogelijk. Je moet daarna wel wat langer in de kliniek blijven om goed uit te slapen. Als je een roesje of narcose wilt, moet je er voor zorgen dat iemand je afhaalt van de kliniek. Je mag die dag namelijk niet zelf autorijden of fietsen.

Wat zijn de risico's van een abortus?

De kans op complicaties na een abortus is veel kleiner dan na een normale bevalling. Alhoewel overal zorgvuldig en zo steriel mogelijk wordt gewerkt komt er, heel zelden, weleens een infectie voor. Om dat te voorkomen krijg je na een abortus een recept voor antibiotica mee.

Ook bestaat, voornamelijk na een late abortus, het risico van langdurig bloedverlies of heftig navloeien. Dit treedt meestal op als er weefsel na de ingreep in de baarmoeder is achtergebleven. Als dat weefsel niet vanzelf wordt uitgestoten, moet er een nabehandeling worden gedaan om het er alsnog uit te zuigen.

Ook in aansluiting aan de abortuspil behandeling bestaat kans op bloedverlies. Deze kans is zelfs aanzienlijk groter dan na een zuigcurettage.

In zeer zeldzame gevallen kan bij de behandeling de baarmoeder worden beschadigd. Over het algemeen kan dat in een ziekenhuis worden hersteld.

Als de zwangerschap erg jong is (nog maar een paar dagen "over tijd") dan is het risico groter dat bij de behandeling het nog heel kleine vruchtzakje wordt gemist. Zo'n heel vroege abortus wordt ook wel een "Overtijdbehandeling" genoemd. Het is niet zo dat een overtijdbehandeling minder pijnlijk is dan een gewone abortus. Sommige artsen raden daarom aan om niet in zo'n heel vroeg stadium te komen.