PFAS Gezondheidsgevaren en risico's

Wat zijn PFAS?

Poly- en perfluoralkylstoffen, beter bekend als PFAS, zijn een groep chemische stoffen die al decennia lang worden gebruikt in verschillende industriële toepassingen en consumentenproducten. Deze stoffen staan bekend om hun water-, vet- en vuilafstotende eigenschappen, wat ze zeer bruikbaar maakt in producten zoals pannen met anti-aanbaklaag, waterdichte kleding, textiel, elektronika, medische apparatuur en brandblusschuim. Onderzoek heeft aangetoond dat PFAS aanzienlijke gezondheidsrisico's met zich meebrengen.

Gezondheidsgevaren van PFAS

Onderzoekers hebben ontdekt dat PFAS in verband worden gebracht met een reeks gezondheidsproblemen. Blootstelling aan deze stoffen kan leiden tot:

• Kanker: PFAS kunnen het DNA in onze cellen beschadigen, wat kan leiden tot verschillende vormen van kanker, zoals nier- en testikelkanker.
• Hormonale Verstoring: PFAS kunnen de werking van hormonen verstoren, wat kan resulteren in reproductieve problemen en ontwikkelingsproblemen bij kinderen, waaronder verminderde vruchtbaarheid en aangeboren afwijkingen.
• Verzwakking van het Immuunsysteem: PFAS kunnen het immuunsysteem verzwakken, waardoor het lichaam minder goed in staat is om infecties te bestrijden en de effectiviteit van vaccins kan verminderen.
• Lever- en Nierbeschadiging: Langdurige blootstelling aan PFAS kan leiden tot lever- en nierbeschadiging, zichtbaar in verhoogde niveaus van leverenzymen en veranderingen in de nierfunctie.

Volgens het RIVM kunnen PFAS ook schadelijk zijn voor de voortplanting en ontwikkeling van het ongeboren kind, het cholesterolgehalte in het bloed beïnvloeden, en problemen veroorzaken voor dieren in de top van de voedselketen, zoals vogels en zoogdieren.

PFAS in het milieu

Een van de grootste zorgen rondom PFAS is hun persistentie in het milieu. Deze stoffen worden vaak "forever chemicals" genoemd omdat ze niet afbreken en zich ophopen in het milieu en in de voedselketen. Dit betekent dat zelfs kleine hoeveelheden PFAS die in het milieu terechtkomen, na verloop van tijd grote problemen kunnen veroorzaken.

Hoe worden we blootgesteld aan PFAS?

Er zijn verschillende manieren waarop je aan PFAS blootgesteld kunt worden:

1. Drinkwater: PFAS kunnen in het drinkwater terechtkomen door lozingen van fabrieken en brandweeroefeningen waarbij brandblusschuim wordt gebruikt.
2. Voedsel: PFAS kunnen in voedsel terechtkomen via verpakkingsmaterialen, zoals pizzadozen en popcornzakken, die zijn behandeld met deze chemicaliën.
3. Consumentenproducten: Producten zoals anti-aanbakpannen, waterdichte kleding en cosmetica kunnen PFAS bevatten.

Hoe kunnen we ons beschermen tegen PFAS?

Het beperken van blootstelling aan PFAS is een uitdaging, maar er zijn enkele stappen die je kunt nemen om de risico's te verminderen:

1. Filter Drinkwater: Gebruik een waterfilter dat specifiek is ontworpen om PFAS te verwijderen.
2. Vermijd Producten met PFAS: Controleer etiketten en vermijd producten die PFAS bevatten. Dit kan lastig zijn, omdat niet alle producten duidelijk aangeven dat ze deze stoffen bevatten. 
3. Ondersteun Striktere Regels: Pleit voor strengere regelgeving rondom het gebruik en de uitstoot van PFAS.

Acties en protesten tegen PFAS

Er is een groeiende publieke bewustwording en verontwaardiging over de gevaren van PFAS. Regelmatig worden er protestmarsen georganiseerd om bedrijven onder druk te zetten te stoppen met het gebruik en de uitstoot van deze schadelijke stoffen. Een voorbeeld hiervan is de aankomende protestmars op 15 juni 2024 om 12:00 uur. Deze mars richt zich specifiek op Chemours, een bedrijf dat dagelijks PFAS uitstoot in de lucht, het water en de bodem. De demonstranten eisen dat Chemours onmiddellijk stopt met deze praktijken om verdere schade aan het milieu en de volksgezondheid te voorkomen.

Bekijk ook: Dossier Chemours, Delrin (DuPont) en Dow.

Impact op gezondheid en milieu

De aanhoudende uitstoot van PFAS door bedrijven zoals Chemours heeft al ernstige gevolgen gehad. In Sliedrecht bijvoorbeeld, is het aantal sterfgevallen als gevolg van kanker in de afgelopen 30 jaar jaarlijks met 15,7% toegenomen. Dit illustreert de directe impact die PFAS kunnen hebben op gemeenschappen die in de nabijheid van vervuilende fabrieken wonen. Het is duidelijk dat PFAS een serieuze bedreiging vormen voor zowel onze gezondheid als het milieu. Het bewustzijn over deze gevaren groeit, en het is essentieel dat we actie ondernemen om de blootstelling aan deze schadelijke stoffen te verminderen. Het is tijd voor striktere regelgeving!