Kan een familieopstelling gevaarlijk zijn?

Als je bekend bent met familieopstellingen, dan ben je waarschijnlijk op de hoogte van de diepgaande helende effecten die deze methode kan hebben op persoonlijke groei en relaties. Maar, net als bij elke therapeutische benadering, kunnen er vragen en zorgen zijn over mogelijke risico's en veiligheid. In dit artikel leggen we uit of een familieopstelling gevaarlijk kan zijn en hoe je een positieve en veilige ervaring kunt hebben tijdens een opstelling.

Voordat we duiken in de vraag of familieopstellingen risico's met zich meebrengen, nemen we kort nog eens door wat deze methode inhoudt. Mocht je dit al weten, sla dan de eerste alinea ' Wat is een familieopstelling' over.

Wat is een Familieopstelling?

Familieopstellingen, ook bekend als systemisch werk, zijn een therapeutische techniek die tot doel heeft verborgen dynamieken binnen familiesystemen aan het licht te brengen. Deze dynamieken kunnen bestaan uit onderliggende patronen, verstrikkingen of onopgeloste trauma's die van invloed zijn op individuen in het systeem.

Meer over wat een familiesysteem precies is, kun je hier lezen.

Tijdens een typische familieopstelling komt de deelnemer, ook wel de cliënt genoemd, samen met een facilitator (vaak een opgeleide therapeut) en eventuele representanten die andere leden van het familiesysteem symboliseren. De opstelling begint met de cliënt die representanten in de ruimte plaatst volgens zijn of haar innerlijke beeld van de familiedynamiek.

Liever lezen over het familiesysteem om inzichten te krijgen? Check dan deze lijst met aanbevolen boeken.

Risico's van Familieopstellingen

Nu, laten we de vraag beantwoorden die velen stellen: zijn familieopstellingen gevaarlijk? Over het algemeen worden familieopstellingen als veilig beschouwd wanneer ze worden begeleid door een ervaren en gekwalificeerde therapeut. Echter, er zijn enkele potentiële risico's waarvan deelnemers zich bewust moeten zijn:

Emotionele intensiteit

Familieopstellingen kunnen diepe (soms verdrongen) emoties naar boven brengen, inclusief verdriet, woede of angst. Dit kan heel erg intens zijn voor jou als deelnemer.

Hoe kun je omgaan met deze emotionele intensiteit?

Het is belangrijk om vooraf goed met je therapeut te praten die de familieopstelling geeft. Deze zal je dan ook gerust kunnen stellen, waar nodig. Daarnaast zijn er manieren om spanning te verminderen, na- of tijdens de familieopstelling, die kunnen helpen.

Hertraumatisering

Als je last hebt van ernstige trauma's dan kan het proces van herbeleven van familiepatronen potentieel opnieuw traumatisch zijn. Een ervaren facilitator moet hier gevoelig mee omgaan en de sessie zorgvuldig begeleiden.

Hoe kun je hertraumatisering voorkomen?

Om hertraumatisering te voorkomen, is het wederom echt ontzettend belangrijk om voorafgaand aan de sessie openlijk met de therapeut te praten over eventuele trauma's of gevoelige ervaringen. De therapeut kan dan gepaste maatregelen nemen, zoals het aanpassen van de opstellingsaanpak of het bieden van individuele begeleiding tijdens de sessie.

Verwarring na de sessie

Soms kunnen de inzichten die tijdens een opstelling naar voren komen, verwarrend zijn en tijd nodig hebben om te integreren. Het is belangrijk dat de facilitator nazorg biedt en eventuele vragen of zorgen aanpakt.

Hoe kun je verwarring minimaliseren?

Om verwarring na de sessie te minimaliseren, is het aan te raden om na de opstelling tijd te nemen voor zelfreflectie. De therapeut kan richtlijnen bieden voor het omgaan met nieuwe inzichten en kan nazorg aanbieden, zoals follow-up gesprekken of aanvullende ondersteuning bij het verwerken van de ervaring.

Hoe garandeer je veiligheid tijdens een familieopstelling?

Om een positieve en veilige ervaring te verzekeren tijdens een familieopstelling, zijn hier enkele tips:

Kies een ervaren facilitator/therapeut: Zorg ervoor dat de persoon die de opstelling leidt, goed opgeleid is en ervaring heeft met systemisch werk. Doe dus goed onderzoek. Je kunt voor de meest betrouwbare opties het beste even contact opnemen met een POH via de huisarts. Sommige zorgverzekeringen vergoeden zelfs een familieopstelling!
Wees open over je emoties: Communiceer eerlijk met de facilitator/therapeut over je emotionele staat en eventuele traumatische ervaringen om te zorgen dat je een fijne ervaring kunt hebben!
Nazorg: Zoek een facilitator/therapeut die nazorg aanbiedt na de sessie, voor het geval je behoefte hebt aan verdere ondersteuning of verduidelijking.

Bewust blijven van de risico's

Hoewel familieopstellingen prachtige inzichten kunnen geven, is het belangrijk om je bewust te zijn van mogelijke risico's en om deze aan te pakken met een ervaren professional. Door deze oplossingen toe te passen, kun je jezelf beter voorbereiden op een familieopstelling en een meer ondersteunende ervaring hebben. Het is super belangrijk om openlijk te communiceren met de facilitator/therapeut en je eigen behoeften en grenzen aan te geven voor een positieve en veilige opstellingssessie.

Voorbereiden op een familieopstelling

Om je voor te bereiden op een familieopstelling, is het belangrijk om voorafgaand aan de sessie met de facilitator/therapeut te praten over je verwachtingen, eventuele emoties of trauma's, en specifieke familiedynamieken die je wilt verkennen. Neem de tijd om je open te stellen voor het proces en wees bereid om diepgaande emoties te ervaren. Zorg voor een rustige en ondersteunende omgeving na de opstelling, waar je de verkregen inzichten kunt verwerken. Ten slotte, wees geduldig met jezelf en sta open voor wat de ervaring kan brengen.

Lees hier ervaringsverhaal van Karin Prince

Deel je familieopstelling ervaring

Heb je zelf een positieve of juist vervelende ervaringen met familieopstellingen? Deel ze met ons in de reacties hieronder, dit kan ook anoniem.