Jan liep al maanden rond met allerlei rare lichamelijke klachten. Hij was hierdoor uitgevallen op werk en kwam soms nog amper de deur uit. Zijn huisarts kon hem ook niet verder helpen wat tot veel frustratie leidde. Uiteindelijk was het de bedrijfsarts die hem de gouden tip gaf.
“In Mei 2006 reed ik naar Hengelo. Als ik nu op dat moment terugkijk, had ik het geluk dat mijn bedrijfsarts een artikel over onverklaarde lichamelijke klachten (SOLK) had gelezen in een vakblad. De bedrijfsarts wees mij namelijk door naar de arts die in het artikel voortkwam en die gespecialiseerd was in onverklaarde lichamelijke klachten.”
In de vier maanden daarvoor had Jan al te veel artsen gezien en onderzoeken gehad. Hierdoor had hij er weinig vertrouwen in dat een arts hem te hulp zou schieten met een werkende oplossing. Maar Jan wilde alles proberen om van zijn lichamelijke klachten af te komen, omdat deze zijn leven te zwaar belemmerden, dus besloot deze arts toch nog een kans te geven.
Ik vertrouwde mijn eigen lijf niet meer en raakte in paniek
Jan: “Ik liep al ruim zes maanden met allerlei rare lichamelijke klachten rond. Ik was uitgevallen op mijn werk en kwam bijna de deur niet meer uit. Ik had al maanden last van duizelingen en een enorme druk boven op mijn hoofd. Midden in de nacht werd ik badend in het zweet wakker met enorme pijn in mijn rug en ik was ontzettend moe en futloos. Ik had last van wazig zien en kon in een ruimte met veel mensen, gesprekken niet meer volgen. Ik vertrouwde dan mijn eigen lijf niet meer en raakte in paniek. Daardoor kwam ik bijna de deur niet meer uit en bleef hele dagen in bed liggen. De huisarts wist ook niet meer wat hij met mij aan moest. Hij had mij al naar verschillende artsen en specialisten doorverwezen en er was een MRI-scan gemaakt van mijn hoofd om mij er van te verzekeren dat er geen tumor in mijn hoofd zat.”
Elke specialist die Jan te zien kreeg, deed zijn best om een oplossing te vinden voor het gebied waar hij in gespecialiseerd was. Het vreemde was dat zijn klachten niet altijd hetzelfde waren, leken te veranderen en op verschillende plekken in zijn lichaam aanwezig waren.
De eerste arts die de verbinding legde tussen lichaam en geest
Begin mei 2006 liep Jan het ziekenhuis in Hengelo binnen voor een gesprek met de SOLK arts waar zijn bedrijfsarts hem naar door had verwezen. De arts stelde zich voor en vroeg naar alle lichamelijk klachten die Jan in zijn leven gehad had. Vervolgens pakte de arts een papiertje en maakte een tekening van de hersenen en legde uit waar de emoties zich in de hersenen bevonden. Hij verklaarde dat stressoren ervoor kunnen zorgen dat een mens lichamelijke klachten kan krijgen, zonder dat hier een duidelijke medische oorzaak voor is. Het was de eerste arts die de verbinding legde tussen lichaam en geest. De arts zei vervolgens iets in de volgende strekking wat keihard binnenkwam: “Je moet kiezen, je gaat hiermee aan het werk of je gaat verder met onderzoeken in het ziekenhuis. Allebei tegelijk zal niet gaan.”
Keuzes maken op basis van eigen gevoel
Jan: “Ik wist toen direct dat ik aan de slag moest met alles wat er in mijn rugzak zat. Ik had nooit geleerd om over mijn gevoelens te praten, maar stapje voor stapje ging ik dat nu doen. Ik vertelde aan mijn omgeving dat ik “overspannen” was en sprak met mensen over zaken die me dwars zaten. Ik leerde keuzes te maken op basis van mijn eigen gevoel en trok me veel minder aan van wat anderen daarvan vonden. Mijn klachten verdwenen binnen enkele weken als sneeuw voor de zon en ik voelde me beter dan ooit.”
Jan ging naar buiten en had weer contact met mensen. Af en toe kwamen zijn klachten terug, maar hij sprak zichzelf moed in en leerde dat hij niet in paniek hoefde te raken. Jan: “Ik leerde om weer te vertrouwen op mijn eigen lichaam. Het heeft mijn leven in positieve zin drastisch veranderd. Ik maak mijn eigen keuzes en vertrouw op mijn eigen gevoel. Ik luister naar de signalen die mijn lijf me geeft.”
De boodschap van Jan aan de gezondsheidszorg
“In de gezondheidszorg zie ik een sterke scheiding van de medische en psychische wereld. Het is mijn uitdrukkelijke wens dat deze meer met elkaar verbonden worden. De huisarts is de spin in het web en zou bekend moeten zijn met hoe lichaam en psyche functioneren in de hersenen en elkaar beïnvloeden, en om de klachtengeschiedenis in gesprek met de patiënt te onderzoeken en te bespreken. Luister naar het verhaal van je patiënt en blijf niet overbodige medische onderzoeken inzetten, maar heb de moed om een pittig gesprek met je patiënt te voeren. Leg uit dat lichaam en geest sterk met elkaar verbonden zijn. Ik sluit af met een zin uit een verslag van een student die ik enkele jaren geleden heb begeleid, omdat het zo kernachtig verwoord hoe ik erin sta: “luisteren naar het fluisteren van je lichaam, zodat het niet hoeft te schreeuwen”.
Wat is SOLK?
SOLK staat voor: Somatisch onvoldoende Verklaarde Lichamelijke Klachten. Dit zijn klachten die langer dan enkele weken duren en waar bij adequaat medisch onderzoek geen aandoening wordt gevonden die de klachten voldoende verklaart. Onderzoek toont aan dat in Nederland ca. 40% van alle consulten bij de huisarts en zelfs tot 66% bij medisch specialisten deze problematiek betreft. Volgens kennisplatform De Pijn Voorbij kunnen we door meer te kijken naar onbewuste emoties, stress en trauma, onbegrepen lichamelijke klachten in veel gevallen verhelpen.
Kortom: niet alleen de pijn en klachten bestrijden (pleisters plakken), maar ook kijken naar het bredere plaatje en mogelijk onderliggende oorzaken (de bron aanpakken). Meer verhalen lezen van mensen met SOLK kan hier!
