Het afgelopen jaar zijn we opnieuw geconfronteerd met de feiten: voorste kruisbandblessures komen vaak voor, vooral in de vrouwensport. De NOS heeft hier vorig jaar een uitgebreid item aan gewijd en onderzoeken naar deze blessures, vooral in het vrouwenvoetbal, volgen elkaar snel op. In het voetbal is het totale aantal voorste kruisband blessures 1,7 per 10.000 Athlete-Exposures (AE)*. Bij vrouwen ligt dit aantal op 2 per 10.000, terwijl het bij mannen op 1 per 10.000 ligt. Zowel bij amateurs, semi-profs als professionele voetballers, hebben vrouwen vaker last van deze blessures dan mannen. Het risico voor vrouwen is 2 tot 3 keer hoger dan voor mannen (Joshua et al. AJSM 2021).
Aantal voorste kruisband blessures neemt toe
In 2014 voetbalden wereldwijd 30 miljoen vrouwen. Naar verwachting zal dit aantal in de komende jaren stijgen tot 60 miljoen in 2026. De ontwikkeling van het vrouwenvoetbal heeft altijd achtergelopen op die van het mannenvoetbal, maar dit is de afgelopen jaren aan het veranderen. Het vrouwenvoetbal maakt een inhaalslag, waardoor het aantal trainingen en wedstrijden toeneemt. Dit gaat gepaard met een grotere blootstelling aan risicofactoren voor voorste kruisband blessures. Als je de cijfers bekijkt, is het duidelijk dat het aantal blessures in de komende jaren sterk zal toenemen (FIFA 2014 Football Conference).
Teamsporten zijn risicovol
Tot nu toe hebben we vooral naar voetbal gekeken, maar ook in andere risicovolle sporten, zoals basketbal, zien we vergelijkbare trends. Bij meisjes van 10 tot 19 jaar is het risico op een voorste kruisband blessure 4,4 keer zo hoog (1,1 per 10.000 AE, Bram et al. AJSM 2021). In Australian Rules Football komt de blessure 0,7 keer per 1000 spelersuren voor bij mannen. Bij vrouwen ligt dit aantal echter op 5,1 per 1000 spelersuren, wat betekent dat vrouwelijke atleten 7,3 keer meer risico lopen dan mannen.
Preventie is de sleutel
Hoe kunnen we deze verontrustende ontwikkeling stoppen? Preventie is de sleutel tot het verminderen van voorste kruisband blessures. Een onderzoek toonde een reductie van 67% aan in het aantal blessures (Webster et al. J. Orthop. Res. 2018). Ook andere studies bevestigen dat preventie een cruciale rol speelt in het terugdringen van deze blessures (Crossley et al. BJSM 2020). Dit is een bemoedigend vooruitzicht, maar het lijkt erop dat preventie nog niet breed wordt toegepast. Tijd, geld en onwetendheid spelen waarschijnlijk een belangrijke rol in deze vertraging.
Preventieprogramma’s
Een van de toonaangevende voorbeelden van een interventie voor blessurepreventie is de FIFA 11. Deze aanpak is een effectief en gestructureerd warming-up programma. Dit programma richt zich op het verbeteren van de alertheid en neuromusculaire controle van mannelijke en vrouwelijke voetballers. Uit meerdere studies is gebleken dat dit warming-up programma een blessures met 40 tot 50% kan verminderen. Voetbalfit is een doorontwikkeling van het bestaande FIFA 11+ (kids)programma en bestaat uit een reeks oefeningen waarmee je blessures kunt voorkomen. De oefeningen kunnen worden ingezet door voetbaltrainers, begeleiders en verzorgers die actief zijn in het amateurvoetbal. De oefeningen van Voetbalfit zijn geschikt voor het Nederlandse amateurvoetbal en te vinden in Rinus, het online trainersplatform van de KNVB.
Oefeningen voorste kruisbandblessures
Op The KneeClub vind je oefeningen die je kunt doen na een knieblessure of knieoperatie. Overleg wel altijd even met je eigen fysiotherapeut of deze knieoefeningen ook voor jou geschikt zijn. Op dit moment wordt een preventieprogramma opgesteld om voorste kruisbandblessures te voorkomen, met oefeningen die je thuis kunt doen.
