Langdurige lichamelijke bijwerkingen en klachten bij PTSS

06/10/2023

4 min

De langdurige lichamelijke bijwerkingen van PTSS (post traumatische stressstoornis) zijn minder bekend en worden minder besproken omdat PTSS vaak wordt gezien als een mentale gezondheidsaandoening. Hierdoor ligt de focus voornamelijk op de psychologische symptomen en behandelingen. Lichamelijke symptomen worden dan ook vaak genegeerd of toegeschreven aan andere oorzaken.

Chronische pijn

Als je PTSS hebt dan ervaar je ook vaker chronische pijn, vaak in de vorm van hoofdpijn, rugpijn, spierpijn en gewrichtspijn. Als je constant gespannen bent en ‘aanstaat’ krijgt het lichaam onvoldoende rust. Ook is er de hypothese dat PTSS leidt tot veranderingen in de manier waarop ons lichaam stress en pijn verwerkt. Dit kan leiden tot fysieke spanning in het lichaam, waardoor spieren gespannen en stijf worden, wat op zijn beurt weer zorgt pijn en ongemak.

“Ik heb PTSS en heb veel last, vooral in mijn rug en nek, als gevolg van de constante spanning die ik voel.”

Slaapproblemen

PTSS kan leiden tot slapeloosheid en andere slaapproblemen, waardoor vermoeidheid en uitputting ontstaan. Dit kan te wijten zijn aan de verhoogde alertheid en angst die vaak gepaard gaan met PTSS, waardoor het moeilijker wordt om in slaap te vallen of door te slapen. Bovendien kan de herbeleving van traumatische gebeurtenissen in nachtmerries de slaapkwaliteit negatief beïnvloeden. Een andere mogelijkheid is dat PTSS gepaard gaat met een verstoring van de biologische klok, die het slaap-waakritme regelt.

“Ik slaap slecht en weinig waardoor ik minder honger heb en overdag minder doe.”

Slaapproblemen door PTSS.

Problemen spijsverteringsstelsel

Als je PTSS hebt, kun je vaker last hebben van problemen zoals prikkelbare darmsyndroom, maagpijn en misselijkheid. Er zijn verschillende theorieën over waarom deze symptomen vaker voorkomen bij PTSS. Een theorie is dat de fysieke en emotionele stress die gepaard gaat met PTSS het spijsverteringsstelsel kan beïnvloeden en de beweging van de darmen kan verstoren. Een andere theorie is dat de symptomen van prikkelbare darmsyndroom en maagpijn kunnen worden veroorzaakt door ontstekingen en veranderingen in de bacteriële samenstelling van de darmen, die op hun beurt kunnen worden beïnvloed door PTSS. Meer onderzoek is nodig om het precieze verband tussen PTSS en prikkelbare darmsyndroom en maagpijn te begrijpen.

Hart- en vaatziekten

Onderzoek heeft aangetoond dat PTSS het risico op hart- en vaatziekten kan verhogen. PTSS kan leiden tot verhoogde activiteit in het sympathische zenuwstelsel en een verhoogde productie van stresshormonen, zoals adrenaline en cortisol. Dit kan leiden tot verhoogde hartslag, bloeddruk en ontstekingsniveaus, die op hun beurt kunnen leiden tot beschadiging van de bloedvaten en verhoogd risico op hartaandoeningen en beroertes. Bovendien vertoon je vaker risicovol gedrag, zoals roken, alcohol- en drugsgebruik en gebrek aan lichaamsbeweging, wat ook kan bijdragen aan het hogere risico op hart- en vaatziekten.

“Ik heb vaak hartkloppingen door mijn triggers. Om dit tegen te gaan drink ik soms een glaasje sterke drank. Dat helpt mij om te kalmeren.”

Verzwakt immuunsysteem

PTSS kan het immuunsysteem verzwakken, waardoor je vatbaarder kunt zijn voor infecties en ziekten. Dit kan komen door de langdurige stress en ontregeling van het autonome zenuwstelsel die gepaard gaat met PTSS. De constante afgifte van stresshormonen, zoals cortisol, kan leiden tot chronische ontstekingen en onderdrukking van het immuunsysteem. Bovendien kan PTSS leiden tot veranderingen in je slaap (zoals hierboven ook al is beschreven) en voeding en levensstijl die allemaal bijdragen aan een verzwakt immuunsysteem.

“Mijn moeder heeft PTSS en is echt heel vaak ziek. Ik heb er nooit bij stil gestaan dat PTSS mogelijk een oorzaak was.”

PTSS en de lichamelijke bijwerkingen Een lager immuunsysteem door PTSS.

Auto-immuunziekten

Er is ook onderzoek dat suggereert dat PTSS geassocieerd kan worden met auto-immuunziekten, zoals reumatoïde artritis en lupus. Dit onderzoek suggereert dat chronische stress de immuun functie kan veranderen en kan leiden tot een toename van ontstekingsreacties in het lichaam. Dit kan vervolgens bijdragen aan de ontwikkeling van auto-immuunziekten. Hoewel meer onderzoek nodig is om deze associatie volledig te begrijpen, benadrukt dit de noodzaak om goed te letten op je lichamelijke gezondheid.

Voorkom lichamelijke klachten door PTSS

Het is belangrijk om iets aan PTSS te doen omdat de aandoening gepaard kan gaan met een verhoogd risico op lichamelijke klachten. Behandeling van PTSS kan deze fysieke klachten verminderen en zo de algehele fysieke gezondheid verbeteren. Het is belangrijk om te benoemen dat niet iedereen met PTSS alle genoemde bijwerkingen zal ervaren en dat sommige mensen helemaal geen lichamelijke bijwerkingen hebben.

Traumasporen door Bessel van der Kolk

Als je na trauma beter wilt begrijpen hoe je lichaam reageert en hoe je weer controle kunt krijgen, dan is 'Traumasporen' een interessant boek om eens te lezen. Dit boek van prof. dr. Bessel van der Kolk geeft inzicht in de oorzaken en gevolgen van trauma, en laat zien hoe angst en isolement letterlijk veranderingen aanbrengen in zowel de hersenen als het lichaam. Met meer dan dertig jaar aan onderzoek en klinische ervaring geeft dit boek hoop en duidelijkheid voor iedereen die de verwoestende effecten van traumatische ervaringen heeft ervaren. Het beschrijft inspirerend hoe therapieën, gebaseerd op het integreren van nieuwe ontwikkelingen op het gebied van hersenwetenschappen, gehechtheidsonderzoek en lichaamsbewustzijn. Met methoden als yoga, mindfulness, EMDR en meer, laat het boek zien hoe stap voor stap het vermogen wordt herwonnen om 'te weten wat je weet en te voelen wat je voelt', en hoe zeggenschap over je eigen lichaam en leven weer mogelijk wordt.